Tôi: “Dẹp đi! Đừng hành xác mình vào những việc cậu không thích nữa.”
Bạn tôi: “Sống như cậu thì làm sao hiểu.”
Tôi: “Đừng nói vậy với tớ như thể cậu sinh ra với sứ mệnh giải cứu thế giới. Tớ không vơ đũa cả nắm, nhưng chí ít là tớ đang nói riêng bản thân cậu. Nếu tự thân cậu yêu thích điều cậu đang làm, điều này không có gì đáng nói. Nhưng nếu cậu đang tự lãng quên bản thân trong ngôn ngữ của mệnh lệnh. Ý tớ là mỗi buổi sáng thức dậy, điều đầu tiên cậu làm là ra lệnh cho bản thân cậu. Hôm nay tôi phải hoàn thành chỉ tiêu này, ngày mai phải xong nốt kế hoạch kia. Để làm gì? Tại sao phải hành xác mình trong những kế hoạch vớ vẩn đó.”
Bạn tôi: “Tớ không nghĩ rằng việc mình lao động kiếm sống là sai.”
Tôi: “Tớ không nói cậu nằm ì ạch ở nhà để thưởng ruồi ngáp gió, ý tớ là làm trong trạng thái hứng thú. Tớ không đề cao những người sống lười biếng lao động, điều đó dần dà sẽ biến họ trở thành gánh nặng. Đó là những người luôn vay mượn tự do để ngụy biện giải thích tại sao tôi có quyền đè nặng lên vai người khác. Không, tớ không nói cậu vứt bỏ để trở thành loại người này. Nhưng thử nghĩ mà xem, thật bất hạnh cho những người thậm chí còn chưa bao giờ cho phép mình nhìn vào hoàng hôn. Đối với họ, mặt trời lặn thì có gì để nhìn, họ còn bao nhiêu công việc quan trọng cần giải quyết.”
Bạn tôi: “Nếu tớ không nỗ lực, tớ sẽ bị bỏ lại phía sau.”
Tôi: “Vậy thì đã sao? Ai đi đâu mặc kệ họ. Cậu sinh ra đâu phải để người ta huấn luyện thành một con ngựa đua. Hay cậu muốn làm một con chó săn? Cậu không có trách nhiệm phải tìm kiếm, vậy tích góp tiền bạc để làm gì? Để rồi luôn trong tư thế chạy. Chạy hết thứ hai đến thứ sáu, rồi thứ bảy, chạy cấp tốc ngay cả chủ nhật. Chạy từ sáng đến tối, chạy từ ngày này sang ngày khác, tháng này qua tháng nọ. Cậu đâu còn thời gian để sử dụng số tiền cậu kiếm được. Lao động phải đi đôi với hưởng thụ. Rồi cả chuyện cậu muốn nỗ lực để trở thành ai đó, cậu không thể chỉ ngồi, cậu lại phải chạy. Cậu phải chiến đấu, cậu lên kế hoạch và bắt đầu hóa thân trong thân phận nhà tu khổ hạnh về cả tinh thần lẫn thể xác. Có đáng không khi đánh đổi những phù phiếm ấy bằng máu và linh hồn?”
Bạn tôi: “Tớ làm việc còn vì trách nhiệm.”
Tôi: “Đừng nói với tớ rằng cậu có rất nhiều công việc cần giải quyết và cậu không được quyền biến mất. Cứ nghĩ xem, chúng ta sinh ra cô độc rồi cũng sẽ chết đi cô độc. Khi cậu chết, kênh truyền hình vẫn phát những chương trình cũ, mọi người vẫn thức dậy, cả triệu người vẫn vội vàng đến công ty, trẻ con vẫn đến trường. Cậu chết đi, vẫn có hàng trăm hàng nghìn đứa trẻ được sinh ra, họ không khóc cho nỗi đau mất cậu, họ khóc cho niềm hạnh phúc một thiên thần vừa xuất hiện. Không có cậu, cuộc sống vẫn tiếp tục. Phỏng có ích gì nếu cậu cứ bận tâm. Cậu không quan trọng, không ai là quan trọng với ai.”
Bạn tôi: “Cậu nói thì dễ. Hành động mới khó.”
Tôi: “Nó chỉ khó vì cậu cứ giữ cái suy nghĩ đó trong đầu. Tớ bỏ nhiều thứ rồi, nó không khó như cậu vẫn nghĩ. Tớ đã làm điều đó trong suốt cuộc đời mình. Tớ đến trường, tớ chán ngán ông thầy bộ môn, tớ sẽ bỏ tiết. Tớ vào đại học, rồi tớ bỏ. Tớ đang sống ở Huế, tớ bỏ vào Sài Gòn. Đang ở Sài Gòn tớ bỏ đi ở nơi khác. Rồi tớ cứ bỏ đi, bỏ đi, làm gì cũng bỏ. Mọi người cứ nghĩ tớ gàn, đã tiêu tốn bao nhiêu thời gian tiền bạc công sức rồi dừng lại nửa đường.
Họ sai rồi, khi cậu dấn thân vào nhiều điều mới mẻ, thế giới quan của cậu sẽ càng rộng mở. Không một công việc nào cậu làm lại không đem lại cho cậu những bài học. Khi tớ đang bước trên con đường này, rồi đột nhiên tớ không muốn đi tiếp nữa, tớ dừng lại. Chỉ khi ý nghĩ mình không còn thích thú nữa lấp ló, tớ sẽ dừng lại, tại sao phải mất thời gian vào những điều mình không còn hứng thú. Tớ đâu cần chứng minh với thế giới rằng mình làm được. Tớ không làm được, tớ hoàn toàn không đủ sức để tiến về đích. Họ có thể chê bai, cười mỉa tớ, ừ thì cứ thế đi. Cái tớ quan tâm là tớ đang thoải mái trong sự từ bỏ. Không thế thì tớ cũng chẳng hiểu gượng ép bản thân phỏng có ích gì.”
Bạn tôi: “Tớ cần cố gắng cho tương lai.”
Tôi: “Tại sao cậu phải cần một tương lai trong khi hiện tại đã là kho báu.”
Bạn tôi: “Không, hiện tại của tớ rất kinh khủng. Nó không phải kho báu.”
Tôi: “Là bởi cậu đang biến nó thành địa ngục đấy. Là ai? Là bàn tay cậu châm lửa thiêu đốt cậu. Nhưng tớ cũng không cổ động cậu vứt bỏ mọi thứ, ý tớ là thỉnh thoảng, hãy cho phép bản thân cậu được trở nên ngông cuồng, được sống bất cần. Thỉnh thoảng cậu được quyền biến mất, được tàng hình, cậu bước ra khỏi thế giới mệt mỏi ấy, dẹp quách đi suy nghĩ cậu quan trọng, cậu không thể thiếu trong cuộc sống của họ.”
Bạn tôi: “Cậu không hiểu.”
Tôi: “Chỉ cần cậu nói với bản thân cậu rằng kết thúc rồi, chừng đó là quá đủ rồi, tôi còn rất nhiều điều yêu thích khác đang chờ đợi, không cần phải hành hạ bản thân nữa. Nói với cậu vậy đi, cậu sẽ hiểu những điều tớ nói.”
Tác giả: Ni Chi
