Không biết có bao nhiêu người đang đọc những dòng này trong hiện tại đang gặp áp lực về mặt tài chính, đi làm không đủ trả tiền nhà, không đủ nuôi con hay thậm chí không đủ mua chiếc quần 7 triệu mơ ước, v.v… Rồi chỉ vì cái không đủ đó mà sinh ra nhức nhối cõi lòng, nước mắt chảy thành dòng trong đêm tối, nếu không chảy thì chỉ vì đang bận mưu toan tính toán, dốc hết tâm trí vào việc kiếm tiền sao cho thật nhiều, thật nhiều, nhiều vĩnh viễn. Tất cả những gì thúc hay kéo anh ta lao về phía trước là đồng tiền.
Thứ bạc tiền tôi đang nói đến ở đây không chỉ là tờ giấy chúng ta tiêu mỗi ngày, mà nó còn là hệ tư tưởng – thứ định hình thế giới quan của mỗi người. Và từ đó, việc đội đồng tiền lên đầu cũng nằm trong sự phán quyết của hệ tư tưởng ấy.
Tại sao có những người mãi mãi không hài lòng với số lâu đài nguy nga mình sở hữu nhưng đồng thời có những người luôn mỉm cười mãn nguyện khi sống trong một túp lều tranh? Người ta kiếm tiền cuối cùng để làm gì nếu không phải là đạt tới một trạng thái đủ đầy an bình? Không có một bữa no thì ruột gan cào quặn, tâm trí thèm khát hương vị đảo điên. Không có một bộ cánh sang chảnh bước ra đường thì tự ti dâng lên như thác lũ. Không có điện thoại check mạng xã hội, chụp ảnh selfie ngon lành thì buồn rầu vì cô đơn tủi hổ. Đích đến cuối cùng của mọi việc là gì nếu không phải là thế giới tinh thần viên mãn?
Vậy tại sao con người không trực tiếp chủ động cải biến thế giới ấy bằng cách thay đổi thái độ sống và sự ý thức của bản thân mà lại tìm đến nó bằng một con đường nô lệ vào ngoại cảnh? Phải có cái lọ thì mới hết âu lo, phải có cái chai thì mới được nằm dài hạnh phúc? Cái lọ hay cái chai chẳng phải là vật chất sao, chẳng phải là tiền đó sao.
Con đường số phận giàu nghèo ấy chẳng hề nằm trên lá số tử vi của bạn đâu. Nó nằm ở khoảnh khắc bạn nhận ra đâu là nơi đời sống tinh thần trú ngụ, đâu là thái độ của bạn, đâu là tiếng gầm của bạn.
Có bạn đọc đến đây bảo là mày cứ nghèo đói đi rồi sẽ biết cái mùi thèm tiền nó như thế nào, chớ ngồi trên nhung lụa mà nói chuyện ngọc ngà. Ồ, điều bạn nói đó không hề sai, nhưng chưa đủ. Biết mùi thèm tiền là một chuyện, còn sống theo cơn thèm tiền hay không lại là chuyện khác. Ai nhìn ra hai sự lựa chọn ở đây, người đó có khả năng thoát khỏi gông xiềng của vật chất. Anh ta sẽ được vận chuyển nhận thức từ mức bản năng động vật (thèm muốn) lên mức trí tuệ con người (sự hiểu biết – understanding).
Kẻ quỷ quái nghĩ: “Giờ ta đã có nhiều tiền của, khi các kế hoạch của ta được thực thi, ta sẽ có nhiều hơn. Hiện giờ ta đã có tài sản lớn, nhưng chúng sẽ tăng lên gấp bội trong tương lai. Ta đã giết chết một trong số những kẻ thù nghịch với ta, những kẻ còn lại cũng sẽ bị giết nốt. Ta là chủ nhân của tất cả. Ta hưởng lạc, ta hoàn mỹ, ta quyền thế và hạnh phúc. Ta tắm mình trong giàu có xa hoa với sự vây bọc của họ hàng quyền quý. Chẳng kẻ nào quyền thế và hạnh phúc hơn ta. Ta sẽ cúng tế, ban của bố thí và nhờ vậy sẽ được thỏa vui.” Những kẻ ấy bị sự vô minh của chính mình lừa dối như vậy. – Sri Krishna, Chí Tôn Ca (16.13-15)
Càng đi sâu hơn vào bản chất tinh thần, một người sẽ càng rũ bỏ được nhiều hơn những dính mắc phụ thuộc vào thế giới vật chất, mức độ tự do và hạnh phúc của anh ta càng gia tăng. Và chuyện kỳ lạ ngược đời sẽ diễn ra ở đây, tiền không đến bằng việc nhọc sức kiếm tiền, mà nó sẽ đến trong rất nhiều những cơ hội kiếm tiền mở ra khi một người bắt đầu biết tận hưởng cuộc sống.
Tinh thần của bạn như thế nào, thế giới vật chất bạn sống sẽ rung cùng nhịp điệu. Một người luôn cuồng lên tính toán tiền ra nhỏ giọt có giống cà phê phin không, hay giãy lên đành đạch mỗi lần tới hạn đóng tiền nhà, dù có một núi tiền rơi vào đầu thì cũng chỉ càng căng thẳng bất an. Còn một người biết tận hưởng những gì mình có dù chỉ một vài miếng cơm nhỏ hay mấy đồng xu lẻ thì họ chẳng còn nhúng chân nhiều ở thế giới vật chất nữa rồi. Sự thăng trầm nơi đó không thể hủy hoại bình yên bên trong họ.
Vậy suy cho cùng, chúng ta thật sự sống ở đâu? Cõi phàm mắt thịt này hay cõi tâm hồn?
Khi bạn trả lời được câu hỏi này, những vướng mắc của thế giới vật chất sẽ không làm phiền lòng bạn nữa. Đó không chỉ là bạc tiền, địa vị, danh tiếng, chuyện đúng sai, hơn thua, chuyện lên kế hoạch 10 năm cuộc đời mà thậm chí ngày mai cũng không biết mình thật sự sẽ đi về đâu trong khi tưởng rằng mình biết rõ lắm. Bạn sẽ thấy trước giờ mình đã sống vô lý và kém thực tế đến nhường nào khi lao đầu vào thế giới vật chất. Giàu hay nghèo giờ đây chẳng còn được đo bằng độ dài những dãy số trong tài khoản ngân hàng, chẳng thể so sánh giữa người này kẻ kia. Nó không thể bị phân chia hay đong đếm được, vì chốn tinh thần luôn là một nàng tiên trù phú.
📌 Bài viết liên quan: Nếu tiền không phải là vướng mắc
Tác giả: Vũ Thanh Hòa