Có bao giờ các bạn nhìn lại cuộc sống của chính mình và để ý thấy rằng: khi dòng đời hiện ra một chuỗi bất định không báo trước, bạn đã từng cảm thấy sợ hãi lo lắng không? Khi đau đớn bệnh tật ập đến, bạn đã từng khổ sở ưu phiền không? Khi công việc đổ bể, không được tựu thành như ý, bạn bực bội, bất mãn và nghĩ rằng mình thật kém cỏi không? Khi chán nản uể oải trước công việc, bạn lại tìm cách trốn chạy và đổ lỗi cho những khiếm khuyết của ngành nghề ấy không? Và khi sống cạnh những người không hợp tính hợp nết, bạn thấy khó chịu và muốn sửa đổi họ theo ý mình không?… Cứ như vậy, khi cuộc sống xảy ra biến động gì khó ưa hay nghịch đường kỳ vọng, bạn lại coi đó là một sự kiện bất hạnh? Nếu câu trả lời là “đúng vậy” thì bạn đã bỏ lỡ rất nhiều cơ hội quý giá được tăng trưởng kinh nghiệm và trí tuệ trong đời. Hay theo cách nói của Joseph Campbell thì:
“Cái hang bạn sợ bước vào đang nắm giữ kho báu mà bạn tìm kiếm.”
Có thể các bạn đã đọc sách vở về các suy nghĩ tích cực hay nghe ai đó khuyên nhủ một lối sống hữu ích bình an. Nhưng cuối cùng, những điều đó từ đâu xuất hiện nếu không phải từ chính con người bạn khi được va đập với đời? Đọc một cuốn sách Thánh không làm bạn trở nên Thánh nhân, mà bằng cách sống hiên ngang và bình tâm giữa những chướng ngại và khó nhọc. Nếu không có sóng gió ấy thì bạn sẽ không bao giờ nhận ra được những đức hạnh còn ẩn giấu của chính mình. Vì sóng gió chính là những tấm màn tương phản với những điều quý giá ở bên trong bạn, như màu đen làm nổi bật màu trắng vậy. Và để thấy những đức hạnh nảy nở, bạn chớ nên run rẩy trước những mảnh đất khó khăn của đời.
Có một người bạn đã từng nhắn tin cho mình và bảo rằng khi đọc những bài viết của mình về quy phục, bạn ấy không biết quy phục như thế nào. Nhưng vào một buổi tối, khi gặp chuyện căng thẳng và áp lực, bạn lại thấy an yên ngay giữa cơn bão táp và hiểu ra được quy phục là gì. Nếu người bạn này không dũng cảm kiên tâm đứng giữa những chao đảo thì sẽ không thể thấy được món quà bí ẩn mà cuộc đời đang để ngỏ, là bình an nội tại.
Nói đến đây mình nhớ một câu chuyện đã đọc từ rất lâu. Rằng có một nhà vua nọ ra đề bài cho một cuộc thi vẽ tranh: “Hãy vẽ sự bình an” và treo giải thưởng rất cao. Rất nhiều người đã hào hứng tham gia. Người thì vẽ mặt biển lặng thinh vào một ngày nắng chói chang, người thì vẽ chiếc lông vũ đậu trước sân nhà, người thì vẽ em bé nằm say ngủ trên võng, v.v… Nhưng duy nhất chỉ có một người đoạt giải thưởng của nhà vua, đó là một anh chàng kia vẽ những chú chim non đang ngủ dưới đôi cánh của chim mẹ trong một chiếc tổ bằng rơm, và bên ngoài đang là đêm đen mưa gió bão bùng.
Nếu có thời giờ ngồi lại với chính mình, bạn hãy thử nghĩ mà xem. Ốm đau bệnh tật chẳng phải là cơ hội để rèn luyện ý chí và nghị lực sống hay sao? Dư luận ồn ào chẳng phải là động lực để vun đắp sự kiên tâm vào chính mình hay sao? Các cám dỗ tiêu cực chẳng phải là lời nhắc nhở về sự quyết tâm xây dựng lối sống thiện lành hay sao? Và những kế hoạch cá nhân đổ bể chẳng phải là tiếng chuông đánh thức đức tin vào kế hoạch vĩ đại của cuộc đời sao? Nếu bạn còn cảm thấy đau khổ, mệt mỏi, căng thẳng hay bất mãn vĩ bất kỳ điều gì, đó là do bạn vẫn chưa đặt mục tiêu tìm kiếm đức hạnh của bản thân ở trong các trải nghiệm, chưa nhìn thấy những món quà bí ẩn của cuộc đời. Thứ bạn đang chạy theo là vật chất hào nhoáng và phù du ở bên ngoài, nào là sự dễ chịu của các giác quan, nào là sự chú ý và chấp nhận của đám đông, nào là sự kích thích hưng phấn, rồi thì sự tự mãn với trí thông minh của chính mình, sự an toàn bao bọc, sự hưởng thụ các công lao làm việc, các hình ảnh con người tài giỏi xinh đẹp, sự giàu có, quyền lực và khả năng kiểm soát thế giới, v.v…
Mình để ý thấy rằng thời buổi ngày nay, không có mấy người biết tìm kiếm đức hạnh khi gặp nghịch cảnh, nên ít ai có được bình an và hạnh phúc viên mãn trong đời. 10 người tìm đến mình mong được gỡ giải các vướng mắc thì 9 người có góc nhìn tiêu cực với cuộc đời và đã từng sống với những mục đích sai lầm. Sự sai lầm và tiêu cực ấy thể hiện ở việc người đó không dám từ bỏ những mục đích theo đuổi vật chất bên ngoài, để đảo hướng nhìn vào gói quà tinh thần mà cuộc đời đang muốn trao tặng. Vì thế, những người bạn này luôn nhìn thấy những sự đe dọa và áp lực không dừng từ thế giới, thấy cuộc sống là tàn nhẫn, khó nhọc, bất hạnh, và thấy bao nhiêu nỗ lực của bản thân cũng là không đủ cho một sự thành tựu.
Tuy nhiên, có một quy luật sống hạnh phúc mà đa phần chúng ta không được truyền dạy chính thức ở trường lớp, đó là thay vì tìm kiếm những thú vui hay vật chất bề ngoài, hãy tìm kiếm “kho tàng trên Trời” là những giá trị đạo đức, thái độ bình thản, hay các góc nhìn cao thượng. Vì chỉ như vậy, một người mới nhận ra rằng cuộc sống này là một “món hời” thật sự, là một lục địa bao la chôn đầy những thứ quý giá. Một người khi đã nắm bắt được quy luật này thì sẽ không sợ hãi hay chống cự dòng chảy cuộc sống, mà hân hoan đón nhận lòng hào hiệp của thế gian khi nó đang trao cho họ rất nhiều những cơ hội để tiến hóa. Vậy chẳng phải mỗi người chúng ta, với khát khao trưởng thành, càng nên mở rộng vòng tay để chào đón cuộc đời thay vì đóng cửa thu mình hay sao?
Với tri thức đúng đắn về việc kiếm tìm “kho báu”, khi nhìn thấy sự sợ hãi bên trong lòng, một người sẽ thấy sung sướng vì biết rằng nếu tiếp tục tiến tới trải nghiệm làm anh ta run rẩy, thì viên ngọc quý dũng cảm sẽ lộ ra. Khi chứng kiến sự giận dữ đâm chồi, anh ta cười thầm vì biết rằng nếu không chùn gối trước sức nóng hỏa ngục này, thì rương vàng yêu thương sẽ đổ đầy trong tâm khảm. Và khi đối diện với những nỗi nghi ngờ vây bủa, anh ta rục rịch mở những khúc ca khải hoàn vì biết rằng đây là thời khắc đức tin tâm linh được hé nở. Về khía cạnh này, Terence McKenna đã từng nói rằng:
“Trời đất yêu quý lòng can đảm. Nếu bạn đặt ra quyết tâm thì trời đất sẽ đáp ứng lại quyết tâm đó bằng cách loại bỏ hết mọi vướng bận tưởng chừng không thể. Mơ giấc mơ không tưởng và thế giới sẽ không nghiền nát bạn; nó sẽ nâng bạn lên. Đây chính là cái mẹo. Đây là những gì mà các đạo sư và các triết gia, những người thật sự đáng kể, những người thật sự đã chạm vào được hòn đá hóa kim, đây là những gì họ hiểu. Đây là điệu nhảy của pháp sư trong thác nước. Đây là cách phép thuật được thực hiện: Bằng cách quăng bản thân mình vào vực thẳm và khám phá ra được rằng nó là một chiếc giường tơ êm ái.” (Huy Nguyen dịch)
Nên tóm lại, bạn hãy dũng cảm bước vào các trải nghiệm cuộc sống và hướng đến các giá trị tâm hồn, bất kể các trải nghiệm ấy có vẻ ngoài khó chịu ra sao. Vì cuộc đời này được thiết kế là để bạn chạm tới những kho báu tinh thần tuyệt vời nhất. Và sau hôm nay, nếu có gặp nghịch cảnh hay khó chịu chuyện gì, thì bạn hãy khơi lại với bản thân một thông điệp rằng, “mọi thứ đều là món quà từ Trời, đôi khi những điều rạng rỡ bạn sẽ được đón nhận lại đang được gói trong một lớp vỏ sần sùi.”
Tác giả: Hòa Taro
Ảnh: Daiga Ellaby | Unplash