“Thành công không phải phép màu hay sự lừa gạt, nó chỉ đơn giản là học cách tập trung.”
Lý do tại sao mình trì hoãn viết review thật ra là khá xấu tính. Vì mình muốn tận dụng lợi ích của Deep Work trước khi chia sẻ nó với mọi người. Nó rất đơn giản để thực hiện. Và một khi các bạn thực hiện Deep Work, tin mình đi, các bạn sẽ rất ngạc nhiên vì những gì nó đem lại.
1. DEEP WORK LÀ GÌ?
Deep Work là trạng thái làm việc sâu, tập trung nhất có thể, không bị phân tán tư tưởng để thúc đẩy khả năng nhận thức đi tới điểm giới hạn. Những nỗ lực này tạo ta giá trị mới, cải thiện kỹ năng (theo mình thấy là không có giới hạn) và rất khó để sao chép.
Đối lập với Deep work là: Công việc không yêu cầu cao về nhận thức, thuộc dạng công việc hậu cần, thường được thực hiện khi bị phân tâm. Cách làm việc hời hợt này thường không tạo ra nhiều giá trị mới và dễ bị sao chép.
Tác giả Deep Work là Cal Newport, giáo sư chuyên ngành máy tính tại đại Học Georgetown. Cũng chính Cal là người đặt cho việc trạng thái một ai đó tập trung toàn bộ tư duy, sức lực, cắt đứt mọi kết nối để làm việc gói gọn là Deep work.
Thành quả là anh vừa giải quyết được rất nhiều công việc chuyên môn khi là giáo sư môn khoa học máy tính, nhưng vẫn viết sách, xuất bản các bài báo nghiên cứu đòi hỏi rất nhiều kiến thức, thời gian và chơi với vợ con vào buổi tối mà chỉ làm việc đến 5,6 giờ chiều. Deep Work là 1 trong 5 cuốn sách Cal Newport viết. Carl không dùng smartphone cho tới tận 2012-2013 do vợ bắt anh phải sử dụng để còn nói chuyện với con cái.
2. TẠI SAO BẠN PHẢI CẦN DEEP WORK?
Deep work mở đầu bằng những nhân vật như Carl Jung, Bill Gates, Woody Allen, J.K Rowling đã tạo ra những tác phẩm, sản phẩm tốt và hái ra tiền thế nào khi đưa mình tới trạng thái cực đoan nhất là Deep work.
Nhưng chưa hết, trong Deep work còn đề cập đến Benn, một người từ bỏ một công việc kinh doanh sang viết mã. Nhưng vấn đề là Benn đã gần 30 tuổi và không biết viết mã. Trong khi lập trình máy tính là một công việc khó khăn (Cal nói như vậy trên tư cách là giáo sư môn khoa học máy tính.) Nhưng với Deep work, Benn đã học nhanh nhất có thể mà không cần đến 4 năm học lập trình. Benn chỉ cần 2 tháng trong trạng thái tập trung sâu – Deep Work.
Benn học ở nhà, tự khoá mình trong phòng không máy tính, chỉ có sách, bảng ghi chép và một cây bút đánh dấu. Anh đã đọc 18 cuốn sách về lập trình tính đến lúc tự học xong. Sau 2 tháng tự nhốt mình trong nhà, Benn tham dự một khoá học cấp tốc về lập trình ứng dụng web kéo dài 100 giờ mỗi tuần. Hơn một nửa người trong khoá học không hoàn thành. Còn Benn thì đứng nhất.
Sau đó Benn kiếm được một công việc lập trình với mức lương hơn 100 nghìn đôla 1 năm, gấp đôi số tiền trước đây Benn làm ở công ty tài chính. Nhưng quan trọng hơn, nhờ Deep Work, Benn cảm thấy mình không có giới hạn với công việc lập trình và khi kỹ năng được nâng cao anh sẽ kiếm được nhiều hơn nữa.
3. DEEP WORK LÀ CÁCH BẠN LÀM CHỦ TƯƠNG LAI
Cal Newport cho rằng có hai kiểu người sẽ làm chủ tương lai khi Trí tuệ nhân tạo và máy học phát triển sẽ đào thải rất nhiều công việc của hiện tại.
- Những ai có thể làm việc sáng tạo với AI và Machine Learning.
- Những người đang là ngôi sao trong lĩnh vực của mình.
Và cũng có hai khả năng cốt lõi để phát triển trong thời đại mới là :
- Khả năng nhanh chóng nắm bắt những vấn đề khó.
- Khả năng tạo ra sản phẩm ở mức độ cao cấp, xét về cả chất lượng và tốc độ thực hiện.
Cuối cùng, hai khả năng này đều phụ thuộc vào khả năng làm việc sâu của mỗi người – Deep Work. Nói đơn giản, hãy để tâm trí bạn biến thành thấu kính nhờ tia hội tụ chú ý.
Quy luật của Deep Work như sau :
Thành quả của công việc có chất lượng cao = thời gian bỏ ra X cường độ tập trung.
Nhưng đơn giản như thế tại sao ít người có thể làm việc sâu được?
4. LÀM THẾ NÀO ĐỂ DEEP WORK?
Hạn chế internet nhiều nhất có thể để tránh xao nhãng và tự kỉ luật chính mình. Đó là cách duy nhất để Deep work.
Deep work là trạng thái vắt kiệt từng giọt giá trị cuối cùng từ năng lực trí tuệ của bạn. Bạn có thể chọn một không gian kín, chỉ mỗi mình có thể bước vào và toàn tâm toàn ý với công việc và học tập. Trước khi bước vào đó, ngắt hết mọi kết nối internet, cất smartphone vào balo hay ném nó ra ngoài thì càng tốt.
Các thiết bị và công cụ kết nối intetnet đã làm phân tán sự chú ý của con người tốt đến nỗi chúng ta không hề cảm nhận được điều đó. Vì thế việc xao nhãng và khó tập trung một phần không phải là lỗi của bạn. Facebook, Instagram liên tục thay đổi, chỉnh sửa giao diện cũng như các tương tác để người dùng bị tẩy não, không thể ngừng việc truy cập. Bản thân mình đã có những hôm dù rất cố gắng kiểm soát, nhưng vẫn như một con robot ấn vô thức vào Instagram để xem ảnh đẹp.
Cách tốt nhất là ngắt kết nối intetnet khi mình đọc sách, viết một cái gì đó hay chấp nhận sự buồn chán khi bắt đầu học Deep work. Nhưng ai có thể chịu được sự cô đơn và nhàm chán khi ngắt internet trong ít nhất 2 tiếng đồng hồ?
Vì thế bạn phải trả lời một câu hỏi là bạn có muốn tiến lên trong một tương lai cực kì cạnh tranh, không chỉ với người mà cả máy móc? Tốc độ đào thải rất nhanh đối với những ai không thể tập trung và làm việc sâu được.
Phần thưởng không dành cho những ai cảm thấy thoải mái khi lướt Facebook, Instagram (rất dễ làm nhưng hiệu quả đem lại rất ít) và dành cho một số ít tôi luyện được kỹ năng làm việc sâu mà Cal mô tả là “sức mạnh siêu phàm của thế kỉ 21.”
Vậy đấy, Deep Work chỉ thực hiện được khi bạn chấp nhận với một không gian không có kết nối intetnet, buồn chán và phải tự giác về hành vi của mình trong từng giây phút. Nếu không, chỉ 5 phút sau là bạn lại cầm điện thoại để lướt Facebook và đọc tin trên web.
5. MÌNH ĐƯỢC GÌ KHI DEEP WORK?
Năm 2019 là một trong những năm hiệu quả nhất đối với mình khi đọc được 293 cuốn sách. Năm 2018 thì là 175. Nhờ việc học hỏi từ Deep work mình đã sắp xếp thời gian hợp lý, ngắt kết nối intetnet nhiều hơn nữa để đọc. Ngoài ra khi mình viết các truyện ngắn chỉ trong 1-2 ngày. 5 năm trước thì mình mất 3 tuần để viết xong một truyện như thế.
Năm ngoái có bên thuê mình viết 10 bài báo với độ dài 3000 chữ trong thời hạn 1 tháng. Mình mất 11 ngày để viết xong. Thậm chí còn nhanh hơn nữa nếu mình đưa bản thân làm việc sâu hơn.
Cái khó nhất khi thực hiện Deep Work là tâm trí liên tục phát ra các tín hiệu “Trên internet, facebook đang xảy ra chuyện gì đó và mình sẽ bỏ lỡ mất thôi.” Đúng, chắc chắc 2 giờ tập trung làm việc sâu sẽ vô số thứ xảy ra trên intetnet rồi.
Nhưng mình tự nhủ rằng biết mấy chuyện để làm gì khi bản thân lại trì hoãn công việc và sự tiến bộ của chính mình? Quên tất cả đi, tập trung làm việc mình làm và thế giới vẫn ổn khi không có mình quan tâm đến.
Đến bây giờ, điều đó vẫn đúng đối với mình.
Tác giả: Đức Nhân
