Lễ hội hóa trang carnival diễn ra trước Mùa chay và thường chấm dứt vào ngày Thứ tư Lễ Tro theo truyền thống Cơ đốc giáo phương Tây. Các sự kiện chính thường của lễ hội diễn ra trong tháng hai. Mọi người đến với nhau trong lễ hội hóa trang để ăn mừng trước mùa thắt lưng buộc bụng. Nó cũng là một nghi lễ đảo ngược, trong đó các vai trò xã hội bị đảo ngược và các chuẩn mực về hành vi được tạm thời gác sang một bên.
Tên gọi “carnival” bắt nguồn từ cụm từ tiếng Latinh “carnem levare”, có nghĩa là “lấy đi hoặc loại bỏ thịt”. Lễ hội Carnival được tổ chức theo nhiều cách khác nhau trên khắp thế giới. Nổi tiếng nhất phải kể đến lễ hội hóa trang ở Rio de Janeiro (Brazil) và lễ hội hóa trang ở Venice (Ý), ở Santa Cruz de Tenerife và Mardi Gras thuộc thành phố New Orleans, Mỹ. Bên cạnh đó cũng phải kể đến lễ hội hóa trang tuyệt vời ở Cộng hòa Trinidad và Tobago, bắt đầu như một cuộc nổi dậy chống lại chế độ nô lệ nhưng đã biến thành một trong những bữa tiệc đường phố lớn nhất ở phía nam Biển Caribe. Để kỷ niệm một dịp tuyệt vời này trong năm, hãy cùng chúng tôi đến với những lần xuất hiện vô cùng đặc sắc của lễ hội hóa trang carnival trong nghệ thuật.
The Harlequin’s Carnival (Lễ hội hóa trang của Harlequin) – Joan Miró
Lần xuất hiện đầu tiên của lễ hội Carnival là trong tác phẩm The Harlequin’s Carnival của danh họa, nhà điêu khắc, nghệ nhân gốm xứ Joan Miró của Tây Ban Nha. Đây có lẽ là một trong những bức tranh nổi tiếng nhất của Miró và cũng là một trong những bức tranh theo trường phái siêu thực đầu tiên của ông sau khi nhóm hợp nhất quanh André Breton vào năm 1924. Bức tranh tràn ngập niềm vui cuộc sống, có chuyển động, âm nhạc và sự vui đùa. Tuy nhiên, Harlequin trông thật đơn độc (nếu như gắng sức tìm kiếm, bạn sẽ thấy anh ta trong hình dạng của cây đàn thuôn dài với đầu tròn màu đỏ/ xanh). Một số người cho rằng hình ảnh này ám chỉ cái dạ dày của anh ta, rằng vào thời điểm đó Miró thường gặp khó khăn về tài chính và luôn trong tình trạng đói ăn. Tuy nhiên, điều này không ảnh hưởng tới không khí chung của bức tranh là niềm hân hoan của một mùa lễ hội. Chỉ nhìn bức tranh sẽ khiến bạn muốn lắc lư theo điệu nhạc.
Nhân vật của Harlequin bắt nguồn từ hài kịch Comedia dell’arte của Ý. Anh ta có thể được dễ dàng nhận ra trong bộ trang phục ca rô. Anh cũng được mô tả là một nhân vật nhẹ nhàng và hóm hỉnh, cản trở kế hoạch của chủ nhân và yêu nàng Columbina điên cuồng, chính vì điều này mà anh ta thường cạnh tranh với nhân vật Pierrot nghiêm túc và u sầu.
Dressing for the Carnival (Ăn diện cho lễ hội hóa trang Carnival) – Winslow Homer
Hãy ghé thăm một lục địa khác và thay đổi cách hiểu về lễ hội một chút. Họa sĩ tranh phong cảnh hàng đầu của Mỹ ở thế kỷ 19 – Winslow Homer đã thực hiện tác phẩm này vào năm cuối cùng của cuộc Tái thiết khi quân đội liên bang rút khỏi miền Nam. Bức tranh khắc họa cảnh khung cảnh chuẩn bị cho lễ hội Giáng sinh ở miền Nam nước Mỹ được gọi với cái tên Jonkonnu. Lễ hội bắt nguồn từ văn hóa của vùng Tây Ấn thuộc Anh, có sự pha trộn giữa truyền thống Châu Phi và Anh. Sau đó nó được sáp nhập với ngày mùng 4 tháng 7 (được thể hiện ở hai đồ vật mà một trong những đứa trẻ đang cầm trên tay). Ở đây chúng ta thấy hai người phụ nữ mặc trang phục Chúa tể của Misrule, một nhân vật rất giống Harlequin. Cả hai đang tập trung may trang phục cho một người đàn ông, các em nhỏ thì nhìn với ánh mắt kinh ngạc.
Bức tranh khác xa với niềm vui được giải phóng trong lễ hội hóa trang của Miró. Thay vào đó là sự im lặng và tập trung, một cảm giác về một lễ kỷ niệm quan trọng sắp diễn ra. Nhưng cũng có cái nghèo và cảm giác rằng những hy vọng được giải phóng vẫn còn xa vời so với thực tế của cuộc sống người da đen ở miền Nam.
The Burial of the Sardine (Sự chôn cất của cá mòi) – Francisco Goya
Ngay từ cái nhìn đầu tiên, người xem đã cảm nhận được không khí hân hoan trong tác phẩm. Danh họa người Tây Ban Nha Francisco Goya cho chúng ta thấy một nhóm đàn ông và phụ nữ nhảy múa cuồng nhiệt. Nhưng có điều gì đó nham hiểm về chiếc băng rôn mà họ giương cao. King of the Carnival mỉm cười, nhưng đó là một nụ cười nham hiểm, không có gì tốt đẹp toát ra từ nụ cười đó. Ngoài ra, nhìn vào hậu cảnh càng gần thì những khuôn mặt được che lại càng khiến chúng ta liên tưởng đến những chiếc đầu lâu không có mắt. Người đàn ông ăn mặc như một ác quỷ sẵn sàng bắt cóc người phụ nữ vui tươi và bất cẩn bên trái. Ngay cả khi nhìn vào sự phân bố của ánh sáng, bạn sẽ thấy có vòng tròn ánh sáng ở giữa, bao trùm len ba nhân vật mặc đồ trắng đang khiêu vũ ở trung tâm, nhưng nó được bao quanh bởi rất nhiều quần áo tối hơn của những người mặc khải khác. Và Vua của Lễ hội Carnival lơ lửng trên đầu họ một cách đầy đe dọa.
Lễ chôn cất cá mòi (Entierro de la sardina) là một nghi lễ của người Tây Ban Nha vào cuối lễ hội hóa trang. Nó bao gồm một cuộc diễu hành, chế nhạo giả vờ là một đám tang và đốt cháy hình con cá mòi. Thông qua nghi lễ này, xã hội được tái sinh, biến đổi và đổi mới.
The Triumph of Pulcinella (Chiến thắng của Pulcinella) – Giovanni Domenico Tiepolo
Pulcinella là một nhân vật khác trong trong hài kịch Ý commedia dell’arte, nhưng kém hấp dẫn hơn nhiều so với Harlequin. Đối với những người yêu thích văn hóa Anh hơn, anh ấy chính là Mr. Punch chính gốc. Pulcinella được nuôi dưỡng bởi hai người cha là Maccus, lớn tiếng, mỉa mai, thô lỗ và độc ác, và Bucco – một tên trộm đầy mưu mô và thông minh nhưng thần kinh. Anh ấy giống với cả hai người và điều này cũng được phản ánh qua vóc dáng rời rạc của anh ấy. Pulcinella béo, lưng gù, và mũi to.
Không có nhiều điều hấp dẫn ở Pulcinella, anh ta đóng vai câm khi hoàn toàn nhận thức được tình hình, chỉ giả vờ là người thông minh nhất trong khi hoàn toàn mù tịt về mọi thế. Mục tiêu duy nhất của anh ta là vượt lên trên trạm của mình, nhưng không muốn phải bỏ ra nhiều công sức. Pulcinella là một người ích kỷ, luôn quan tâm đến bản thân trong hầu hết mọi tình huống, nhưng anh ta vẫn quản lý để sắp xếp công việc của mọi người xung quanh. Anh ta luôn trốn tránh trách nhiệm, nhưng luôn nhận được nhiều hơn những gì anh ta đã mặc cả.
Giovanni Domenico Tiepolo là con trai của danh họa Giovanni Battista Tiepolo, người có phần thành công hơn con trai mình. Điều kỳ lạ là Pulcinella lại có một sức hấp dẫn lớn với Tiepolo và thậm chí còn là một trong những nguồn cảm hứng của danh họa. Ông đã thực hiện hơn 100 bức vẽ về nhân vật trong một series có tên Entertainment for Children (Giải trí cho trẻ em). Ngoài ra, bức tranh này là một phần của loạt bốn bức tranh. Triumph of Pulcinella gây cười bằng những mục tiêu khải hoàn quen thuộc từ các nghi lễ truyền thống, nơi người chiến thắng là trung tâm của mọi sự chú ý.
The Fight Between Carnival and Lent (Cuộc chiến giữa lễ hội Carnival và Mùa chay) – Pieter Bruegel the Elder
Đây là một tác phẩm kinh điển và chắc chắn không thể vắng mặt trong danh sách này. Phía bên trái của bức tranh là khung cảnh lễ hội hóa trang, chúng ta có một quán trọ, gia súc, và những ổ bánh mì cao cấp. Có những người đang uống bia và thậm chí còn có người say ngủ. Không có ai để ý đến nhóm người ăn xin tàn tật. Ngược lại ở phía phải là hình ảnh nhà thờ, cá, bánh quy giòn và bánh mì dẹt khiêm tốn. Mọi người sẵn sàng bố thí cho người nghèo và bệnh tật.
Ở trung tâm của bức tranh, chúng ta có thể thấy một cặp đôi đang quay lưng lại. Họ đi theo một người đàn ông ăn mặc như một gã hề mang theo một ngọn đuốc. Người đàn ông trông giống như đang đeo một bao lớn sau lưng dưới tấm áo choàng, điều này có thể được liên kết với đại diện của chủ nghĩa vị kỷ. Người phụ nữ cầm trên tay một chiếc đèn lồng đã tắt gắn vào thắt lưng, ám chỉ sự thiếu hiểu biết của cô ấy. Cả hai đều cầm theo một ngọn đuốc để đi theo kẻ ngốc, và chúng ta biết rằng chẳng có gì tốt đẹp từ nó.
Tất nhiên, mặt trước và trung tâm của bức tranh, chúng ta có cuộc chiến tiêu đề. Lễ hội Carnival được ám chỉ trong hình ảnh một người bán thịt ngồi trên chiếc thùng phuy, trong khi Mùa chay là một nữ tu cầm cá. Mặc dù chúng ta biết rằng của lễ hội hóa trang không thể diễn ra mãi mãi, tôi phải thừa nhận rằng Mùa Chay trông cũng không hấp dẫn đối với tôi. Vậy nên hãy cứ tận hưởng trọn vẹn lễ hội hóa trang.
