Hội họa trừu tượng từ chối các quy chuẩn cứng nhắc và gò bó của hội họa truyền thống. Thay vì tập trung vào các chủ đề tạo hình và tượng trưng, hội họa trừu tượng lại tập trung vào màu sắc, kết cấu, và cảm xúc. Tương tự như vậy, thay vì chú trọng vào sản phẩm cuối cùng, họa sĩ ấn tượng lại chú trọng tới quá trình thực hiện. Ngay bây giờ, hãy cùng Suyngam.vn khám phá những gương mặt chủ chốt, ấn tượng của hội họa trừu tượng, nghiên cứu về phong cách độc đáo, lối tiếp cận khác biệt, và cống hiến của họ cho hội họa trừu tượng.
Wassily Kandinsky
Ngày nay, Wassily Kandinsky được coi là cánh chim đầu đàn của hội họa trừu tượng. Kandinsky tập trung vào sức mạnh của “nội tâm” – không màng tới danh lợi, việc được công nhận hay không, tới những lời dạy dỗ hay kỳ vọng của thời đại. Lối tiếp cận tiên tiến này đã giúp nam họa sĩ cho ra đời những tác phẩm đang đậm sắc thái tượng trưng từ các hình dạng, đường kẻ, hay màu sắc nổi bật.
Composition 8 (1923)
Ảnh: The Guggenheim
Composition VII (1913)
Ảnh: WassilyKandinsky.net
Vàng-Đỏ-Xanh (1925)
Ảnh: Wassily-Kandinsky.org
Piet Mondrian
Họa sĩ Hà Lan Piet Mondrian là người tiên phong trào lưu De Stijl hay còn được biết đến với tên gọi neoplasticism – một phong cách hội họa sử dụng các hình dạng và tông màu tối giản – ví như đường kẻ và các gam màu căn bản. Neoplasticism cũng đóng vai trò quan trọng trong hội họa của Mondrian, bởi ông tin rằng “mọi thứ đều được thể hiện qua sự gắn kết. Chỉ khi cộng sinh thì màu sắc mới có thể tồn tại, tương tự với chiều và vị trí. Đó chính là lý do tôi đặt sự gắn kết lên trên cùng.”
Trafalgar Square (1939-43)
Ảnh: MoMA
Thành phố New York I (1942)
Ảnh: Ons Erfdeel
Jackson Pollock
Họa sĩ người Mỹ Jackson Pollock đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của hội họa trừu tượng biểu tượng (Abstract Expressionism), một trào lưu hội họa hậu chiến tranh được biểu hiện bởi các nét vẽ phóng khoáng, ngẫu nhiên, kết cấu mạnh mẽ. Để tạo ra được các bức họa độc đáo bên dưới, Pollock đã phải hắt, đổ, văng màu công nghiệp lên các bảng vẽ canvas lớn được đặt nằm trên sàn.
Giai điệu Mùa thu (1950)
Ảnh: Met Museum
Sương mù oải hương (1950)
Ảnh: National Gallery of Art
Clyfford Still
Cùng với Pollock, Clyfford Still đã giúp nâng tầm phong cách Biểu hiện Trừu tượng trở thành một loại hình nghệ thuật nổi bật. Mặc dù ban đầu Still sản xuất các tác phẩm mang tính đại diện, nhưng ông đã chuyển hướng sang hội họa trừu tượng vào những năm 1940. Ông nổi tiếng với những bức tranh sơn dầu khổ lớn được bao phủ bởi những hình răng cưa kề nhau. Mặc dù nam nghệ sĩ được biết đến chủ yếu với phong cách độc đáo này, anh không muốn các tác phẩm của mình chủ xoay quanh những cảm thụ nghệ thuật truyền thống. “Tôi không muốn màu sắc chỉ là màu sắc. Tôi cũng không bao giờ muốn kết cấu chỉ là kết cấu, hoặc hình ảnh chỉ là hình dạng. Tôi muốn tất cả hợp nhất chúng thành một linh hồn sống.”
PH-973 (1959)
Ảnh: SFMOMA
PH-960 (1960)
Ảnh: Clyfford Still Museum
Franz Kline
Các bức tranh của Franz Kline có nét vẽ uyển chuyển, dày đặc giao nhau, chồng lên nhau và tương tác với nhau. Từ những bức tranh đen trắng chơi với đến những tác phẩm đầy màu sắc tràn đầy năng lượng, những bức tranh của ông thể hiện quá trình phát triển về phong cách của nam họa sĩ.
Mahoning (1956)
Ảnh: Gallery Intell
Đôi mắt việt quất (1959-1960)
Ảnh: SAAM
Willem de Kooning
Mặc dù còn chịu ảnh hưởng một phần từ hội họa tượng hình, hầu hết các tác phẩm của nam họa sĩ người Mỹ gốc Hà Lan Willem do Kooning đều mang sắc thái trừu tượng. Với các nét vẽ dày đặc, đứt gãy, hình dạng méo mó, những bức tranh sơn dầu đầy màu sắc, nam họa sĩ cho ra đời những tác phẩm hào phóng về cả màu sắc lẫn hình ảnh.
Không tên (1989)
Ảnh: Artsy
Helen Frankenthaler
Helen Frankenthaler, nữ họa sĩ sinh ra ở New York, cũng theo đuổi phong cách Biểu hiện Trừu tượng. Cụ thể, bà đã sử dụng kỹ thuật nhuộm màu ngâm trong bộ sưu tập tranh Color Field (tạm dịch: tranh tường màu). Để tạo ra những tác phẩm nghệ thuật giống như màu nước này, Frankenthaler đã sử dụng sơn pha loãng với nhựa thông, tạo ra hiệu ứng trong mờ. Đối với Frankenthaler, quá trình thực hiện cũng quan trọng như sản phẩm cuối cùng.
Canyon (1965)
Ảnh: The Phillips Collection
Interior Landscape (1964)
Ảnh: SFMOMA
Mark Rothko
Tương tự Frankenthaler, Rothko cũng tạo ra những bức tranh Color Field rực rỡ sắc màu. Tuy nhiên, các khối màu trong tác phẩm của ông có bố cục rõ ràng. Mặc dù được biết đến một nghệ sĩ trừu tượng lớn, nhưng dường như Rothko không mấy thích thú danh xưng đó. “Tôi không phải là người theo chủ nghĩa trừu tượng,” ông lưu ý. “Tôi không quan tâm đến mối quan hệ của màu sắc, hình thức hay bất cứ thứ gì khác. Tôi chỉ quan tâm đến việc thể hiện những cảm xúc cơ bản của con người: bi kịch, xuất thần, diệt vong, v.v. “
Cam và Vàng (1956)
Ảnh: MarkRothko.org
Agnes Martin
Agnes Martin nổi tiếng với lối tiếp cận trừu tượng tối giản. Không giống như những bức tranh sơn dầu hỗn độn của những người đồng nghiệp, tác phẩm của cô sử dụng màu sắc nhạt và bố cục đơn giản để truyền tải sự chiêm nghiệm tĩnh lặng. Với tính thẩm mỹ này, không có gì ngạc nhiên khi nhiều bức tranh của cô – mà cô miêu tả là “lưới” – bắt nguồn từ tình yêu thiên nhiên. “Khi tôi lần đầu tiên làm lưới, tôi tình cờ nghĩ đến sự ngây thơ của cây cối, sau đó một lưới điện xuất hiện trong tâm trí tôi và tôi nghĩ nó tượng trưng cho sự ngây thơ, và tôi vẫn làm, vì vậy tôi vẽ nó và sau đó tôi hài lòng. Tôi nghĩ, “Đây chính là cách nhìn của mình.”
